NINO HARATISCHWILI, “HET ACHTSTE LEVEN”
Nino Haratischwili schreef in 2014 “Het achtste leven”. Het is een roman van 1280 bladzijden verdeeld in acht delen over de familie Jasji uit Georgië. Elk deel van dit boek verhaalt over een persoon uit de Jasji-familie. Onderwijl vertelt Haratischwili ook veel over de geschiedenis van Georgië. Het boek begint in het begin van de twintigste eeuw en eindigt ongeveer een eeuw later, begin eenentwintigste eeuw.
“Het achtste leven” is een indrukwekkend en ook zeer leesbaar boek.
In recensies wordt Haratischwili vergeleken met Tolstoj en Gabriel García Márquez. Ik vind dat “Het achtste leven” te vergelijken is met “Saigon” van Anthony Grey. Ook dat is een boek dat je bij voorkeur leest als je gaat reizen, in dat geval dus naar Vietnam. En ook dat boek vertelt veel over het land en de geschiedenis.
De eerste delen van “Het achtste leven” spraken mij wat meer aan dan de latere. Het lijkt of de eerste delen (en personen) meer diepgang hadden, in de zin dat de eerste boeken mij meer stof tot nadenken gaven dan de latere.
Zo vond ik Christine een fascinerende persoon. Zij is een sterke vrouw, maar haar relaties met ‘de kleine grote man’ én met de jongens in haar familie hadden ook iets dubbels. Dat laatste, haar wel heel hechte relaties met de jongens in de familie, wordt verder niet uitgewerkt en blijft dus een los eindje. Het dubbele in haar relatie met ‘de kleine grote man’ is dat ze van de ene kant niet met hem wil omgaan maar aan de andere kant geniet ze wel van de grote feesten, de mooie jurken en de spanning.
Vrouwen spelen in “Het achtste leven” de hoofdrol: zij dragen het verhaal, de mannen zijn nogal eens in het buitenland of anderszins afwezig.
Kitty is één van de belangrijkste personen in het verhaal. Het leven van Kitty kent diepe dalen én grote hoogtepunten. Maar het lijkt dat Haratischwili toch meer de nadruk legt op het drama dan op de vreugde. Jammer vond ik dat aan het verhaal van Kitty nog een extra drama werd toegevoegd door het verhaal van Fred uitgebreid te vertellen. Naar mijn idee draagt dat niets bij, er wordt alleen maar extra ellende toegevoegd aan het boek.
Ook in het verhaal van Nitsa wordt een negatieve benadering gekozen. Nitsa is pas 32 en zegt nu al tegen Brilka dat zij nu aan de beurt is. Het kan toch niet zijn dat Nitsa’s leven nu al voorbij is?
Het boek vertelt dus het verhaal van al deze Jasji’s. Daarnaast wordt ook de geschiedenis van Georgië (destijds onderdeel van de Sovjet-Unie) verteld. Dat is soms wat moeilijk voor de lezer: je wilt best wel je verdiepen in de historische context maar eigenlijk wil je vooral verder met het verhaal.
In het verhaal van Andro komen historie en verhaal wel makkelijk samen. Andro komt zijn tijd in de gevangeniskampen nooit meer te boven. Een triest verhaal, maar wel realistisch.
Ook in het verhaal van Christine en ‘de kleine grote man’ komen historie (het in Georgië geboren hoofd van de geheime dienst Beria) en fictie (zijn relatie met Christine) makkelijk samen.
In het boek lees je veel over de Sovjettijd (van 1922 tot 1991). Mijn man en ik waren in de zomer van 2018 vijf weken in Georgië. Tijdens onze reis ontdekten wij dat je in Georgië echt veel moeite moet doen om iets van de Sovjet-geschiedenis terug te zien. Men wil de Sovjettijd zo veel mogelijk vergeten. Dit land, en dan vooral de hoofdstad, wil modern zijn, en aantrekkelijk voor toeristen. Herinneringen aan de Sovjet-Unie vindt men daar niet bij passen. Enkele kunstwerken uit de Sovjettijd zijn zelfs afgebroken en weggehaald. Het boek is dus een echte aanvulling op een reis naar Georgië want je leest in het boek over wat je in de werkelijkheid maar mondjesmaat te zien krijgt.
Interessant is ook dat je in “Het achtste leven” helemaal niet veel over het geloof leest. Natuurlijk, de zus van Stasia is gelovig. Maar in het leven van Stasia, Christine en de rest speelt de kerk geen grote rol. Tijdens onze reis door Georgië zagen wij evenwel heel veel kerken. En heel veel diepgelovige mensen. Een groot deel van de Georgiërs maakt drie kruizen zodra zij een kerk zien. De kerken worden ook druk bezocht en de mensen kussen de schilderijen en staan in diepe stilte te bidden. Het is verbazingwekkend dat het geloof in de periode na de Sovjet Unie zoveel aan aanhang heeft gewonnen. te koop via bol.com